Τεράστιος είναι ο σάλος που έχει προκληθεί στις ΗΠΑ από την απόφαση Ανώτατου Δικαστήριου που ανέτρεψε την θανατική ποινή ενός άνδρα, καθώς η εισαγγελία απέκρυψε σημαντικά στοιχεία.
Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, όπου πλειοψηφούν οι συντηρητικοί δικαστές, ακύρωσε σήμερα τη θανατική ποινή ενός άνδρα από την Πολιτεία της Οκλαχόμα και διέταξε την επανάληψη της δίκης του, ένα αίτημα που είχε υποστηριχθεί όχι μόνο από την υπεράσπιση του κατηγορουμένου αλλά και από την κατηγορούσα αρχή.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Ρίτσαρντ Γκλόσιπ, 62 ετών σήμερα, κρίθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε θάνατο επειδή το 1997 φέρεται ότι ανέθεσε σε έναν πληρωμένο δολοφόνο να σκοτώσει τον ιδιοκτήτη ενός μοτέλ, στο οποίο ο ίδιος ήταν διαχειριστής. Το Ανώτατο Δικαστήριο δεν βάσισε τη σημερινή απόφασή του στο κριτήριο της αθωότητας του Γκλόσιπ αλλά έκρινε ότι δικαιούται μια «δίκαιη δίκη».
Οι δικαστές ανέτρεψαν απόφαση κατώτερου δικαστηρίου της Οκλαχόμα που είχε επικυρώσει την καταδίκη του Γκλόσιπ σε θάνατο, μολονότι εκείνος ισχυριζόταν ότι οι εισαγγελείς απέκρυψαν πληροφορίες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν την υπεράσπιση. Ο Ρεπουμπλικάνος γενικός εισαγγελέας της Οκλαχόμα, Γκέντνερ Ντράμοντ, συμφώνησε με το αίτημα του Γκλόσιπ και στήριξε την έφεσή του.
Τρεις συντηρητικοί δικαστές (ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Τζον Ρόμπερτς, ο Μπρετ Κάβανο και η Έιμι Κόνι Μπάρετ) καθώς και οι τρεις προοδευτικοί, συμφώνησαν με το αίτημα. Οι δύο πιο συντηρητικοί, ο Κλάρενς Τόμας και ο Σάμιουελ Αλίτο, μειοψήφησαν. Ο συντηρητικός δικαστής Νιλ Γκόρσατς δεν συμμετείχε, προφανώς επειδή είχε ασχοληθεί με την υπόθεση αυτήν όταν υπηρετούσε σε κατώτερο δικαστήριο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Συμπεραίνουμε ότι η κατηγορούσα αρχή παραβίασε τη συνταγματικά κατοχυρωμένη υποχρέωσή της να διορθώσει μια εσφαλμένη μαρτυρία» ανέφερε η προοδευτική δικαστής Σόνια Σοτομαγιόρ, εκφράζοντας την πλειοψηφία του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Ο Μπάρι Βαν Τριζ, ο ιδιοκτήτης του μοτέλ, δολοφονήθηκε από τον 19χρονο υπάλληλό του, Τζάστιν Σνιντ. Ο τελευταίος, που ήταν εθισμένος στη μεθαμφεταμίνη, καταδικάστηκε σε ισόβια αφού δήλωσε ένοχος και υπέδειξε ως ηθικό αυτουργό τον Ρίτσαρντ Γκλόσιπ, ισχυριζόμενος ότι του έδωσε 10.000 δολάρια για να διαπράξει το έγκλημα. Ο Γκλόσιπ παραδεχόταν μόνο ότι βοήθησε τον Σνιντ να συγκαλύψει το έγκλημα μετά την τέλεσή του αλλά αρνείται μέχρι και σήμερα ότι γνώριζε πως ο 19χρονος σχεδίαζε να σκοτώσει το αφεντικό του ή ότι τον προέτρεψε να το κάνει.
Όντας στη φυλακή, ο Τζάστιν Σνιντ διαγνώστηκε με διπολική διαταραχή και του χορηγήθηκε λίθιο. Όμως όταν κατέθεσε στη δίκη του Γκλόσιπ είπε ψέματα, διαβεβαιώνοντας ότι ποτέ δεν έχει συμβουλευτεί ψυχίατρο. Οι εισαγγελείς τότε δεν τον διόρθωσαν, ως όφειλαν.
Το αίτημα διεξαγωγής δεύτερης δίκης στηρίχθηκε και από τον γενικό εισαγγελέα της Πολιτείας, τον Γκέντνερ Ντράμοντ, γεγονός εξαιρετικά σπάνιο. Ωστόσο, το 2023 η προσφυγή απορρίφθηκε από το Εφετείο της Οκλαχόμα. Εισαγγελέας και συνήγοροι υπεράσπισης προσέφυγαν τότε από κοινού στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο ανέστειλε την εκτέλεση του Γκλόσιπ (ήταν προγραμματισμένη για τον Μάιο του 2023) και δέχτηκε να εξετάσει την υπόθεση.
Η εκτέλεση του Ρίτσαρντ Γκλόσιπ είχε προγραμματιστεί εννέα φορές μέχρι τώρα. Μάλιστα, στις τρεις από αυτές, η εκτέλεση ανεστάλη ενώ ο κατάδικος είχε ήδη φάει το «τελευταίο γεύμα» του.
