Η Αργεντινή βρίσκεται στο χείλος της αβύσσου του υπερπληθωρισμού, της βαθιάς ύφεσης και της κοινωνικής αναταραχής – αλλά το χρηματιστήριο ευημερεί όπως δεν έχει κάνει εδώ και πολλά χρόνια.
Σημείο καμπής για την πορεία της Αργεντινής είναι η 10η Ιανουαρίου 2024, οπότε πρέπει να πληρωθεί μία δικαστική απόφαση ύψους 16 δις. ευρώ που απορρέει από την εθνικοποίηση της κρατικής ενεργειακής εταιρείας YPF, μέσω μίας πιθανής έκδοσης ενός «αέναου» ομολόγου (σ.σ. perpetual bond, ομόλογο χωρίς ημερομηνία λήξης, για το οποίο οι εκδότες πληρώνουν κουπόνια για πάντα και δεν χρειάζεται να εξοφλήσουν το κεφάλαιο) σύμφωνα με το Bloomberg. Ο δείκτης του χρηματιστηρίου Merval στο Μπουένος Άιρες έχει τις καλύτερες επιδόσεις στον κόσμο φέτος, καθώς ο δείκτης έχει πενταπλασιάσει την αξία του.
Αν αφαιρέσει κανείς το ποσοστό πληθωρισμού 160% μέσα σε δώδεκα μήνες, αυτό εξακολουθεί να είναι μια ισχυρή αύξηση της αξίας. Σε όρους δολαρίου, αυτό οδηγεί σε ετήσια αύξηση σχεδόν 90 τοις εκατό.
Υπάρχουν τρεις λόγοι που εξηγούν την αντίφαση μεταξύ μιας χρηματιστηριακής έκρηξης και μιας σοβαρής οικονομικής κρίσης:
1. Πρώτον, η χρηματιστηριακή αγορά επωφελείται από το γεγονός ότι οι επενδυτές θέλουν να προστατεύσουν τα χρήματά τους από τον υψηλό πληθωρισμό επενδύοντας σε μετοχές, ακίνητα και υλικά περιουσιακά στοιχεία.
Τα ξένα νομίσματα, όπως το δολάριο, ως επένδυση δεν αποτελούν εναλλακτική λύση, καθώς το κράτος έχει μειώσει στο ελάχιστο την πώληση δολαρίων. Διατίθενται σχεδόν μόνο στην ισοτιμία της μαύρης αγοράς. Οι εταιρείες δεν επιτρέπεται επίσης να μεταφέρουν κέρδη ή πληρωμές στους προμηθευτές τους ή στις μητρικές τους εταιρείες. Αυτό συμβαίνει επειδή η κυβέρνηση ελέγχει όλες τις διεθνείς κινήσεις κεφαλαίων.
2. Δεύτερον, οι πιθανότητες πολιτικών μεταρρυθμίσεων έχουν βελτιωθεί. Η αυξανόμενη επιτυχία του υποψήφιου και νυν προέδρου Χαβιέρ Μιλέι έχει καταστήσει τους τελευταίους μήνες τις φιλελεύθερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις όλο και πιο αποδεκτές στην πολιτική της Αργεντινής, η οποία κυβερνάται από την Αριστερά τα περισσότερα από τα τελευταία 20 χρόνια.
Δεν είναι περίεργο που το αμοιβαίο κεφάλαιο Global X MSCI Argentina ETF έχει διπλασιάσει την αξία του από τις προεκλογικές εκλογές του Ιουνίου. Το αμοιβαίο κεφάλαιο συγκεντρώνει τις δέκα μετοχές της Αργεντινής με τις περισσότερες συναλλαγές. Την επομένη των εκλογών, το αμοιβαίο κεφάλαιο του δείκτη κατέγραψε τον υψηλότερο όγκο συναλλαγών στην ιστορία του.
3. Ο τρίτος λόγος για την επιτυχία του αργεντίνικου χρηματιστηρίου είναι οι καλά διοικούμενες, κερδοφόρες εταιρείες, οι μετοχές των οποίων είναι επίσης εισηγμένες.
Έτσι θα μπορούσαν να επωφεληθούν δυσανάλογα από σταθερότερες συνθήκες πλαισίου, για παράδειγμα εάν μπορούν και πάλι να πληρώνουν τις εισαγωγές σε δολάρια ή εάν η κυβέρνηση δεν υπαγορεύει τις τιμές που μπορούν να χρεώνουν.
Η Αλεχάντρα Αντράντε (Alejandra Andrade) από την JP Morgan λέει πως «οι περισσότεροι επενδυτές συμφωνούν ότι οι εταιρείες έχουν σταθερές επιχειρήσεις και έχουν επιδείξει υψηλό βαθμό ανθεκτικότητας», λέει η ειδικός σε θέματα Λατινικής Αμερικής.
Ενόψει της σοβαρής κρίσης, παραβλέπεται το γεγονός ότι οι προοπτικές της οικονομίας της Αργεντινής στο σύνολό της είναι καλές: Οι αλλαγές στη γεωπολιτική, η αυξανόμενη ζήτηση για γεωργικά προϊόντα καθώς και για μέταλλα για την ενεργειακή μετάβαση, οι σταθερές τιμές για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο – όλοι αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους οι προοπτικές για τις εταιρείες της Αργεντινής είναι σήμερα λαμπρές.
Οι μετοχές ενεργειακών εταιρειών όπως η Pampa Energia (PAM) και η Transportadora de Gas del Sur (TGS) θα μπορούσαν να επωφεληθούν από αυτό. Μόλις εγκαινιάστηκε το πρώτο τμήμα 500 χιλιομέτρων του αγωγού φυσικού αερίου από το κοίτασμα πετρελαίου και σχιστολιθικού αερίου Vaca Muerta. Η Αργεντινή οδεύει προς το να γίνει εξαγωγέας ορυκτών καυσίμων.
Η τιμή της μετοχής της πετρελαϊκής εταιρείας YPF αυξήθηκε κατά 40% κατά περιόδους την επομένη των προεδρικών εκλογών. Η κυβέρνηση Μίλεϊ θέλει να ιδιωτικοποιήσει την εταιρεία.
Ο γεωργικός τομέας της Αργεντινής βρίσκεται επίσης αντιμέτωπος με μια συγκομιδή ρεκόρ σόγιας, αραβοσίτου και σιταριού – μετά τη φετινή καταστροφική ξηρασία.
Το 20% της οικονομικής παραγωγής της Αργεντινής παράγεται στη γεωργία. Οι εισηγμένες γεωργικές εταιρείες Adecoagro (AGRO) και Cresud (CRESY) έχουν ήδη σημειώσει σημαντικά κέρδη φέτος.
Ο ζωηρός τομέας των νεοφυών επιχειρήσεων της χώρας ενδιαφέρει επίσης τους επενδυτές μετοχών: η διαδικτυακή πλατφόρμα συναλλαγών Mercado Libre αξίζει περισσότερο από τέσσερις φορές περισσότερο από το αντίστοιχο γερμανικό Ebay, με κεφαλαιοποίηση 80 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών, όπως η Telecom Argentina (TEO), θα μπορούσαν επίσης να επωφεληθούν από το τέλος της κρατικής υπαγόρευσης των τιμών.
Το δυναμικό των τιμών των μετοχών των μεγάλων τραπεζών της χώρας είναι δύσκολο να εκτιμηθεί: Η Banco Galicia (GGAL) και η Banco Macro (BAM) θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την ομαλοποίηση των δανειοδοτήσεων. Αλλά πρώτα πρέπει να λύσουν το πρόβλημα των συσσωρευμένων κρατικών ομολόγων τους μαζί με την κεντρική τράπεζα.
Τα κυβερνητικά σχέδια είναι επικίνδυνα
«Για πρώτη φορά υπάρχει ελπίδα στην Αργεντινή ότι μια κυβέρνηση θα μπορούσε να μειώσει τις μεγάλες ανισορροπίες στη χώρα», λέει ο Αλμπέρτο Ράμος, επί σειρά ετών επικεφαλής οικονομολόγος για τη Λατινική Αμερική στην Goldman Sachs.
Ωστόσο, η αβεβαιότητα είναι τεράστια, καθώς η κυβέρνηση δεν διαθέτει πλειοψηφία στο Κογκρέσο και δύσκολα μπορεί να περάσει τις προθέσεις της ως νομοθεσία.
Έχει περιθώριο ελιγμών μόνο εφόσον αξιοποιήσει την υψηλή δημοτικότητά της μέχρι σήμερα. Εν ολίγοις: οι ιδέες είναι διαθέσιμες, αλλά η εφαρμογή τους θα είναι δύσκολη.
Λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Μίλεϊ στις 10 Δεκεμβρίου, ο υπουργός Οικονομίας Λουίς Καπούτο ανακοίνωσε τα μέτρα με τα οποία η κυβέρνηση προτίθεται να αντιμετωπίσει τα πιο επείγοντα προβλήματα της χώρας. Ο ίδιος ο πρόεδρος Μίλεϊ παρουσίασε τώρα περαιτέρω διατάγματα, συμπεριλαμβανομένης της πρόθεσης να ιδιωτικοποιήσει σχεδόν όλες τις κρατικές εταιρείες.
Ως πρώτο βήμα, η κυβέρνηση υποτίμησε το επίσημο πέσο κατά περίπου 50%. Η δολαριοποίηση, όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, δεν περιλαμβάνεται πλέον στο άμεσο πρόγραμμα του Μίλεϊ. Σε περίπτωση δολαριοποίησης, το πέσο θα αντικατασταθεί από το δολάριο. Επομένως, οι συναλλαγματικές ισοτιμίες θα παραμείνουν προς το παρόν κρατικά ρυθμιζόμενες.
Η κυβέρνηση θέλει να μειώσει το έλλειμμα του εθνικού προϋπολογισμού κατά 5%. Συγκεκριμένα, το 3% θα προέλθει μέσω περικοπών στις δημόσιες δαπάνες και το 2% μέσω αυξήσεων των φόρων.
Το κρατικό έλλειμμα είναι το θεμελιώδες κακό της οικονομίας της χώρας: Οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών αντικατέστησαν πρώτα την έλλειψη εσόδων με δάνεια από το εξωτερικό. Τώρα που κανείς δεν δανείζει την Αργεντινή εδώ και αρκετά χρόνια, η κυβέρνηση χρησιμοποιεί το τυπογραφείο για να τυπώσει τα χρήματα που λείπουν. Το αποτέλεσμα είναι ο πληθωρισμός που θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να μετατραπεί σε ανεξέλεγκτο υπερπληθωρισμό.
Η εμπιστοσύνη των επενδυτών είναι χαμηλή
«Αλλά για να συνεχιστεί το ράλι στις μετοχές και τα ομόλογα, πρέπει να υπάρξει μια πειστική προοπτική για την έξοδο από την κρίση», λέει ο πάροχος χρηματοοικονομικών υπηρεσιών Cohen.
Ο Ράμος από την Goldman Sachs επισημαίνει επίσης ότι η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην Αργεντινή είναι χαμηλή: έχουν επιβληθεί έλεγχοι κεφαλαίων, η κυβέρνηση υπαγορεύει τις τιμές, τα μερίσματα ή τα κέρδη δεν μπορούν να μεταφερθούν στο εξωτερικό και οι εταιρείες έχουν κρατικοποιηθεί βίαια.
Εν τω μεταξύ, οι εμπειρογνώμονες του Cohen στο Μπουένος Άιρες επαινούν τα πρώτα μέτρα της κυβέρνησης. Είναι ιδιαίτερα εντυπωσιασμένοι από την οικονομική ομάδα του Μίλεϊ: ο υπουργός Οικονομίας, ο Καπούτο (Caputo), είναι ένας γνωστός επενδυτικός τραπεζίτης που ήταν ήδη υπουργός Οικονομικών και πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας υπό τον φιλελεύθερο-συντηρητικό πρόεδρο Μαουρίτσιο Μάκρι (Mauricio) Macri. Ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας, Σαντιάγκο Μπαουσίλι (Santiago Bausili), συνόδευσε τον Καπούτο στην καριέρα του στην JP Morgan και την Deutsche Bank και έχει επίσης εμπειρία ως υπουργός Εξωτερικών.
Συμπέρασμα: Προσοχή στις επενδύσεις
Οι προοπτικές ότι η χρηματιστηριακή άνθηση θα συνεχιστεί και οι μετοχές θα αυξηθούν είναι καλές, αλλά οι κίνδυνοι ότι η κυβέρνηση Μίλεϊ θα αποτύχει είναι τεράστιοι. Ο Augusto Darget, επενδυτικός τραπεζίτης από το Μπουένος Άιρες, είναι θετικός για τις προοπτικές του χρηματιστηρίου στο Μπουένος Άιρες για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό. Σε ένα χρόνο, οι μετοχές θα είναι πιθανότατα σημαντικά πιο ακριβές από ό,τι είναι τώρα.
Παρ’ όλα αυτά, συνιστά προσοχή στις επενδύσεις και συνιστά να περιμένουμε μέχρι να σταθεροποιηθεί η πορεία της κυβέρνησης. Σε ένα podcast του Bloomberg, δήλωσε: «Προτιμώ να πληρώσω 30% περισσότερο για μια μετοχή, αν είναι σαφές πού πηγαίνει η τάση».