Το ρόλο του νέου «Ταμείου Ανάκαμψης» (το οποίο κλείνει τον Αύγουστο του 2026) μπορεί να παίξει ο «Μηχανισμός Κρίσεων» (Crisis Mechanism) της ΕΕ, ο οποίος θα προβλέπεται στο νέο κοινοτικό προϋπολογισμό (από τον οποίο χρηματοδοτούνται τα ΕΣΠΑ στην Ελλάδα) που θα «τρέξει» από το 2028 έως και το 2034, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές του newsit.gr από τις Βρυξέλλες.
Υπενθυμίζεται πως ο «Μηχανισμός Κρίσεων» της ΕΕ θα έχει «ισχύ πυρός» έως και σχεδόν 400 δισεκατομμύρια ευρώ (επί συνόλου 2 τρισ. ευρώ του νέου κοινοτικού προϋπολογισμού) σε δάνεια προς τα κράτη μέλη, τα οποία θα ενεργοποιηθούν όταν «σοβαρές κρίσεις πλήξουν την Ένωση». Όπως αποκάλυψε σε ομιλία του την 1η Οκτωβρίου 2025, ο αρμόδιος κοινοτικός επίτροπος προϋπολογισμού, Πιοτρ Σεραφίν, η πηγή της χρηματοδότησης του συγκεκριμένου εργαλείου του νέου κοινοτικού προϋπολογισμού θα είναι ο κοινοτικός δανεισμός μέσω έκδοσης ευρω – ομολόγων από πλευράς Κομισιόν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ωστόσο, στους κόλπους της ΕΕ η συζήτηση έχει προχωρήσει περισσότερο και έχει αρχίσει να προσδιορίζεται ποιες μπορεί να είναι αυτές οι «σοβαρές κρίσεις».
Συγκεκριμένα, στο τραπέζι έχει μπει το ζήτημα πως μέσω του «Μηχανισμού Κρίσεων» θα μπορούσαν να στηριχθούν οι χώρες – μέλη της ΕΕ οι οποίες θα πλήττονταν από οικονομική κρίση ως συνέπεια μίας άλλης κρίσης, η οποία (εκτός από κλιματική) θα μπορούσε να είναι και πολεμική (πχ με τη Ρωσία).
Σημειώνεται πως η χρηματοδότηση αυτή θα είναι ανεξάρτητη από το ταμείο SAFE (το οποίο αφορά αποκλειστικά τους εξοπλισμούς των χωρών – μελών της ΕΕ και είναι εκτός Κοινοτικού Προϋπολογισμού).
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι ίδιες πηγές διασαφηνίζουν πως αυτός ο «Μηχανισμός» (τονίζεται: ως κομμάτι του Κοινοτικού Προϋπολογισμού και όχι ξέχωρα από αυτόν όπως ήταν το Ταμείο Ανάκαμψης μετά την πανδημία), όταν θα επιβεβαιώνει ότι υπάρχει κρίση, θα μπορεί να ενεργοποιεί ένα χρηματοδοτικό μέσο – όχι μόνιμο- όπως έγινε με το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο θα προβαίνει σε κοινό δανεισμό με έκδοση ευρω – ομολόγων.
Αναλυτικότερα, ένα νέο πλαίσιο που θα εισαχθεί στον νέο Πολυετές Πρόγραμμα (σ.σ. Προϋπολογισμό της ΕΕ), αλλά χωρίς δέσμευση ότι θα ενεργοποιηθεί.
Συνεπώς, θα πρέπει να διαπιστώνεται ότι είμαστε σε κρίση -οικονομική- προφανώς εξαιτίας κάποιας άλλης κρίσης και μετά να ενεργοποιείται.
Αυτό το σχέδιο θα «κουμπώσει» πάνω στην «πατέντα» του Ταμείου Ανάκαμψης από την άποψη των δανείων τα οποία θα περιλαμβάνει.
Συγκεκριμένα, αφού η Κομισιόν δανείζεται έχει μηδενικά επιτόκια, θα μπορεί να δανείζεται με αυτό στους προνομιακούς όρους για λογαριασμό κρατών-μελών.
Με τη σειρά τους, τα κράτη μέλη αυτά, θα μπορούσαν στη συνέχεια να παίρνουν τα κονδύλια αυτά για επενδυτικές δράσης κατά το μοντέλο του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το συνολικό ποσό, όμως, όχι μόνο θα είναι πολύ μικρότερο από εκείνο που διέθετε το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά πιθανότατα θα πρέπει αυτές οι χώρες που θα λαμβάνουν αυτά τα προνομιακά δάνεια να έχουν πάει πολύ καλά στην διαχείριση των δημοσιονομικών όπως θα προκύπτει από τα στοιχεία των αξιολογήσεων εξαμήνου.
