Η χθεσινή (31.7.25) ανακοίνωση του νέου, δεύτερου κατά σειρά παγκόσμιου χάρτη των αμερικανικών δασμών, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ από την 7η Αυγούστου 2025, από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, δεν έφερε κάποια…έκπληξη.
Οι περισσότεροι εξ αυτών των δασμών είχαν ήδη ανακοινωθεί (πχ Ινδία, Βραζιλία) ή συμφωνηθεί (πχ ΕΕ, Ιαπωνία).
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το γεγονός, όμως, ότι δεν υπήρξε έκπληξη, κάθε άλλο παρά σημαίνει πως πρέπει να θεωρηθεί εφεξής «δεδομένος» (και άρα δεν θα υπάρξει κάποια …έκπληξη) αυτός ο δασμολογικός «χάρτης» από εδώ και στο εξής.
Και αυτό για τρεις βασικούς λόγους:
1. Εκκρεμεί το τελεσίγραφο των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας και των εμπορικών εταίρων της
Κατά πρώτον τρέχει ήδη αντίστροφη μέτρηση το πολύ δέκα ημερών (δηλαδή έως τις 10 Αυγούστου 2025) μέχρι τη λήξη της προθεσμίας την οποία έχει θέσει ο Τραμπ στον Πούτιν προκειμένου να επέλθει εκεχειρία στον πόλεμο της Ουκρανίας (την ίδια ώρα που δεν σταματά η προέλαση του ρωσικού στρατού προς τα ανατολικά).
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σε διαφορετική περίπτωση, ο Τραμπ έχει απειλήσει με «δευτερογενείς» κυρώσεις – δασμούς 100% όλους τους εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας.
Έτσι, σε περίπτωση που δεν επέλθει εκεχειρία στην Ουκρανία γύρω στις 10 Αυγούστου 2025 και ο Τραμπ πραγματοποιήσει τις απειλές του, θα ανατρεπόταν ουσιαστικά όλος ο παγκόσμιος χάρτης των δασμών που ανακοίνωσε χθες (31.7.25) ο ίδιος.
Και αυτό γιατί βασικοί εμπορικοί εταίροι της Ρωσίας και μεγαθήρια της παγκόσμιας οικονομίας, όπως η η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία οι οποίες πληρώνουν δασμούς 30%, 25% και 50% αντίστοιχα, θα μεταπηδούσαν στο συντελεστή …100%, κάτι που θα ισοδυναμούσε εμπάργκο των ΗΠΑ σε βάρος τους και σε παράλυση του παγκόσμιου εμπορίου και της οικονομίας.
Έτσι θα πήγαιναν… περίπατο, οι κατευναστικές αναλύσεις των τελευταίων ημερών πως τελικά η ύφεση στις ΗΠΑ ή ακόμα και στην ΕΕ, ως συνέπεια του δασμολογικού πολέμου, θα είναι τελικά (;) πιο ήπια από την αναμενόμενη.
- Όσο για την Ελλάδα, οι αμερικανικοί δασμοί 15% θεωρούνται από αναλυτές τραπεζών με τους οποίους ήλθε σε επαφή το newsit.gr, έστω και με μεγαλύτερη δυσκολία σε σχέση με το 10%, «απορροφήσιμοι», ενώ το βασικό σενάριο δεν προβλέπει κάποια δασμολογική εξαίρεση της φέτας, του ελαιολάδου και της βρώσιμης ελιάς (όπως το 2018), καθώς η σημερινή λογική Τραμπ ευνοεί χαμηλότερους δασμούς ή εξαιρέσεις μόνο στις εισαγωγές που είναι κρίσιμες για την αμερικανική αλυσίδα παραγωγής.
2. Εκκρεμεί το τελικό περιεχόμενο της συμφωνίας ΗΠΑ – ΕΕ
Κατά δεύτερον, η εμπορική και επενδυτική συμφωνία στην οποία κατέληξαν ΗΠΑ και ΕΕ την περασμένη Κυριακή 27 Ιουλίου 2025 είναι «πολιτική» και δεν έχει «νομική ισχύ» (αν και οι δασμοί 15% θα ισχύσουν από τις 7 Αυγούστου 2025), ενώ υπάρχουν πολλά ανοιχτά μέτωπα όχι μόνο σε σχέση με τους δασμούς, όσο και σε σχέση με τις αγορές αμερικανικής ενέργειας, αλλά (προσοχή) και των αμερικανικών όπλων από τους Ευρωπαίους.
Οι τελικές λεπτομέρειες της συμφωνίας ΗΠΑ – ΕΕ θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών τις επόμενες εβδομάδες, σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως στην καλύτερη περίπτωση αρχές Σεπτεμβρίου 2025, θα έχει ξεκαθαρίσει το περιεχόμενο της συμφωνίας Ουάσινγκτον – Βρυξελλών.
Ωστόσο, τα μηνύματα τα οποία εκπέμπουν οι αναλυτές στη Γερμανία (και όχι μόνο) σε σχέση με τις συνέπειες αυτής της συμφωνίας στην ευρωπαϊκή οικονομία, κάθε άλλο θετικά είναι και αυτά αφορούν ειδικά χώρες όπως η Ελλάδα:
- Οι δασμοί 15% (και όχι 10%) θα έλθουν να κάτσουν πάνω από το ανατιμημένο κατά 13% ευρώ σε σχέση με το δολάριο, καθιστώντας τις ευρωπαϊκές εξαγωγές κατά… 28%.
- Η αύξηση των εισαγωγών αμερικανικού LNG στην Ελλάδα θα σπρώξει προς τα πάνω το κόστος του συνολικού ενεργειακού πακέτου (με αρνητικές συνέπειες στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά) και έτσι των τιμών, την ίδια ώρα που εμφανίζονται ακόμα πιο έντονες τάσεις ανάκαμψης του πληθωρισμού για «εσωτερικούς» λόγους, όπως το κόστος ενοικίων.
- Η «σιωπηρή» συμφωνία της ΕΕ για αγορά ακόμα περισσότερων αμερικανικών εξοπλιστικών συστημάτων -αν και θα στηρίξει το νέο ΝΑΤΟϊκό στόχο του 5%- θα επιβαρύνει το ήδη βεβαρημένο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας ενώ δεν θα δώσει την αναμενόμενη ώθηση στην αμυντική και γενικότερα στη ευρωπαϊκή (και ελληνική) βιομηχανία.
3. Εκκρεμεί η τελική συμφωνία ΗΠΑ – Κίνας
Κατά πρώτον, υπάρχει μία μεγάλη εκκρεμότητα με την Κίνα και συγκεκριμένα πόσο θα ανέλθουν οι αμερικανικοί δασμοί σε βάρος της. Αν και υπάρχει ένα ένα σινο – αμερικανικό προσύμφωνο για αμερικανικούς δασμούς 30% αυτό έχει ημερομηνία λήξης μετά το πέρας των επόμενων τριών σημειών δηλαδή μέχρι τον Οκτώβριο.
Αυτό σημαίνει πως θα συνεχίσει να υπάρχει αβεβαιότητα στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο οικονομικών υπερδυνάμεων.
- Όσο πιο υψηλοί δασμοί επιβληθούν στην Κίνα από πλευράς ΗΠΑ, τόσο μεγαλύτερη αναμένεται να είναι η «εκτροπή» των φθηνών προϊόντων της προς την Ευρώπη και ο εξοβελισμός των δικών της προϊόντων (πχ ηλεκτρικά αυτοκίνητα) από τις ευρωπαϊκές αγορές, κάτι που θα έπληττε την βιομηχανική παραγωγή στην Ευρώπη.
