Η προσωρινή εκεχειρία στη Γάζα, αν και εύθραυστη όπως δείχνουν οι συνεχιζόμενες εχθροπραξίες, επηρεάζει την οικονομία διεθνώς και στην Ελλάδα καθώς γειτνιάζει στην λεκάνη της Μεσογείου.
Οι επιπτώσεις των εξελίξεων στη Γάζα στην οικονομία ήταν άμεσες. Ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας, κάθε εξέλιξη στη Μέση Ανατολή αποτελεί βαρόμετρο για το πώς κινούνται οι αγορές.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η αποκλιμάκωση του κινδύνου πολεμικής επέκτασης στην περιοχή μείωσε άμεσα το λεγόμενο «γεωπολιτικό premium» στις τιμές του πετρελαίου, επιτρέποντας στο brent να κινηθεί κοντά στα 61 δολάρια το βαρέλι. Η υποχώρηση αυτή δίνει μια επιπλέον ανάσα στην Ελλάδα σε περίοδο αυξανόμενων αναγκών για πετρέλαιο (η οποία ευρύτερα ήδη έχει ωφεληθεί σημαντικά σε επίπεδο γενικού πληθωρισμού από την κατάρρευση των ενεργειακών τιμών) αλλά και σε όλες τις χώρες-εισαγωγείς ενέργειας, από την Ευρώπη ως την Ινδία.
Συγκεκριμένα για την Ελλάδα, η εκεχειρία στη Γάζα λειτουργεί ως μικρή αλλά ουσιαστική βαλβίδα αποσυμπίεσης. Η μείωση του πολεμικού ρίσκου δεν αφορά μόνο στο πετρέλαιο αλλά και στο φυσικό αέριο, το οποίο τείνει να περνά με υστέρηση μερικών εβδομάδων στο κόστος καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας, ανακουφίζοντας μεταφορές, logistics και ενεργοβόρα βιομηχανία, ενώ φέρνει ηρεμία και προβλεψιμότητα στις επιχειρήσεις που εμπλέκονται στις προμήθειες. Για τα νοικοκυριά, ο αντίκτυπος θα φανεί σταδιακά μέσω των τιμολογίων ενέργειας και καυσίμων, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει νέα αναζωπύρωση ή γενικότερα, νέες ανωμαλίες στις αγορές.
Συνολικά στην Ανατολική Μεσόγειο, το παράθυρο σταθερότητας διευκολύνει την ομαλοποίηση των ροών ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο (και έτσι και προς την Ευρώπη) και «ξεμπλοκάρει» σχέδια που ενισχύουν την τροφοδοσία LNG. Αυτό μειώνει τον κίνδυνο για το ευρωπαϊκό ισοζύγιο αερίου και, εμμέσως, για την Ελλάδα που παραμένει εισαγωγέας, προαναγγέλλοντας ηπιότερες διακυμάνσεις τιμών χονδρικής και καλύτερο προγραμματισμό για παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας και μεγάλους καταναλωτές.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σε ό,τι αφορά στον τουρισμό (αν και off season) και στο εμπόριο, η σχετική αποκλιμάκωση του γεωπολιτικού κινδύνου μειώνει τις αναταραχές και τις ακυρώσεις ταξιδιωτικών ή εμπορικών μεταφορών προς την ελληνική αγορά που είναι υψηλής εποχικότητας.
Πού είναι πιο συγκρατημένες οι αλλαγές
Στον αντίποδα, στη ναυτιλία, που είναι κομβικός κλάδος για τη χώρα, η εικόνα παραμένει μεικτή. Η εκεχειρία βελτιώνει το κλίμα, όμως ο διάδρομος Ερυθρά Θάλασσα – Διώρυγα Σουέζ ο οποίος είναι και ο πιο κομβικός, δεν έχει επανέλθει σε πλήρη κανονικότητα. Τα ασφάλιστρα πολεμικού κινδύνου παραμένουν αυξημένα και αρκετά δρομολόγια συνεχίζουν να παρακάμπτουν τον δίαυλο, επιλέγοντας τον περίπλου της Αφρικής.
Για τους ελληνόκτητους στόλους αυτό σημαίνει επίμονο υψηλότερο κόστος ασφάλισης και δρομολόγησης, αλλά και ευκαιριακά καλύτερα έσοδα σε ορισμένες αγορές λόγω μεγαλύτερων αποστάσεων.
Οι αγορές, πάντως, δεν δείχνουν να προεξοφλούν πλήρως την αποσυμπίεση όσο η εκεχειρία παραμένει εύθραυστη. Οι αντιδράσεις των χρηματιστηριακών δεικτών, από την Wall Street μέχρι το Stoxx, ήταν συγκρατημένα ανοδικές. Στην Ελλάδα δε, η προηγούμενη εβδομάδα έκλεισε με πτώση, και με απώλεια των 2.000 μονάδων.
Στα ομόλογα η εικόνα ήταν πιο ήπια καθώς η απόδοση του 10ετούς κινήθηκε γύρω από το 3,25% τις ημέρες μετά την εκεχειρία (13–20.10), με διακυμάνσεις μερικών μονάδων βάσης και να διακόπτεται η τάση σταθεροποίησης ή και ήπιας ανόδου.