Σήμερα παραμένουν «όμηροι» του κράτους τουλάχιστον 1,2 εκατομμύρια φορολογούμενοι αλλά και περισσότεροι από 150.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, υπό τον φόβο του αύριο.
Από τη μία, οι έχοντες οφειλές άνω των 500 ευρώ, είτε στην εφορία είτε στον ΕΦΚΑ, έχουν να αντιμετωπίσουν τη δέσμευση του τραπεζικού τους λογαριασμού, η οποία τους αναγκάζει να συναλλάσσονται «κάτω από το τραπέζι». Από την άλλη, υπάρχουν οι επαγγελματίες στους οποίους δεν έχει βεβαιωθεί ακόμη η ασφαλιστική εισφορά για την κάλυψη της επικούρησης και του εφάπαξ. Δεδομένου ότι αυτή η εκκρεμότητα υπάρχει από τον Ιανουάριο του 2017, οι ελεύθεροι επαγγελματίες περιμένουν ότι κάποια στιγμή θα τους βεβαιωθεί μια οφειλή η οποία θα αντιστοιχεί στο εισόδημα ακόμη και δυόμισι ολόκληρων μηνών. Υποτίθεται ότι στο υπουργείο Εργασίας αναζητούν τρόπο οι επαγγελματίες που έχουν κάλυψη για επικουρικό να πέσουν στα «μαλακά». Προς το παρόν, πορεύονται με την αμφιβολία τού τι θα τους ξημερώσει καθώς ουδείς ενημερώνει για το τι πρόκειται να γίνει με μια εκκρεμότητα της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ.
Σε μια περίοδο κατά την οποία το ζητούμενο είναι η τόνωση της ανάπτυξης -η οποία με τη σειρά της προϋποθέτει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αύξηση της επαγγελματικής δραστηριότητας-, η κυβέρνηση βάζει προσχώματα και μάλιστα χωρίς ουσιαστικό δημοσιονομικό όφελος. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων δεν έχει δώσει κανένα στοιχείο σχετικά με το τι έχει αποδώσει εισπρακτικά η δέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών, η οποία μάλιστα έχει προχωρήσει τόσο πολύ ώστε πλέον να ισχύει για το 67% των οφειλετών με χρέη άνω των 500 ευρώ (σ.σ. για τους έχοντες χρέη κάτω των 500 ευρώ δεν μπορούν να επιβληθούν αναγκαστικά μέτρα). Αντίθετα, είναι προφανής η ζημιά για το Δημόσιο: ένας επαγγελματίας με δεσμευμένο τραπεζικό λογαριασμό θα επιχειρήσει να πληρωθεί με μετρητά για να μπορέσει στη συνέχεια να πληρώσει επίσης με μετρητά τους προμηθευτές του. Τα μετρητά πολύ συχνά συνοδεύονται και από μη έκδοση απόδειξης, κάτι που σημαίνει απώλειες και από τον φόρο εισοδήματος και από τον ΦΠΑ και από τις ασφαλιστικές εισφορές.
Το αναχρονιστικό πλαίσιο που ισχύει σήμερα για την αποδέσμευση του τραπεζικού λογαριασμού αλλά και η στάση που τηρούν οι υπεύθυνοι των τμημάτων δικαστικού των ΔΟΥ καθιστά εξαιρετικά δύσκολο το ξεμπλοκάρισμα του λογαριασμού. Από τη στιγμή που θα δοθεί η εντολή επιβολής των αναγκαστικών μέτρων, ο φορολογούμενος θα πρέπει όχι μόνο να εντάξει σε ρύθμιση το σύνολο της οφειλής του αλλά και να αποπληρώσει ακόμη και το 70% του χρέους πριν ο έφορος εγκρίνει μερική ή ολική αποδέσμευση. Υποτίθεται ότι στο υπουργείο Οικονομικών έχουν έτοιμο ένα σχέδιο ελάφρυνσης. Αυτό προβλέπει σύνδεση του ποσού αποδέσμευσης στον λογαριασμό με την πορεία αποπληρωμής των οφειλών. Προς το παρόν έχουμε μείνει στις προθέσεις, ενώ μήνα με τον μήνα η κατάσταση χειροτερεύει καθώς προστίθενται από 9.000 έως και 20.000 νέα ονόματα στον κατάλογο με αυτούς που έχουν υποστεί αναγκαστικά μέτρα.
Λύση υποτίθεται ότι αναζητεί και το υπουργείο Εργασίας για τους «ομήρους» των εισφορών. Η κάλυψη για επικούρηση προϋποθέτει την καταβολή εισφορών που να αντιστοιχούν στο 7% των καθαρών κερδών, ενώ για το εφάπαξ χρειάζεται επιπλέον 4%. Έτσι, ένας επαγγελματίας με καθαρά κέρδη 15.000 ευρώ έχει ήδη συσσωρεύσει οφειλές 3.000 ευρώ, οι οποίες αντιστοιχούν στο 20% του ετήσιου εισοδήματος. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να διατεθεί το εισόδημα δυόμισι μηνών για να εξοφληθούν οι οφειλές, ενώ ταυτόχρονα αυτό το επιπλέον «χαράτσι» του 11% θα πρέπει να πληρώνεται και για την κάλυψη του χρονικού διαστήματος από εδώ και στο εξής. Μόνο ο υπολογισμός των αναδρομικών συνιστά πραγματικό «σταυρόλεξο». Τα αναδρομικά του 2017 θα πρέπει να υπολογιστούν με βάση τα κέρδη του 2016, ενώ για τα αναδρομικά του 2018 (για το διάστημα από Ιανουάριο μέχρι Σεπτέμβριο) θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα κέρδη του 2017. Τα τελευταία όμως δεν είναι ακόμη διαθέσιμα, οπότε θα γίνει υπολογισμός προκαταβολής αναδρομικών με βάση τα κέρδη του 2016 και στη συνέχεια θα γίνει η τελική εκκαθάριση. Εν όψει ΔΕΘ αλλά και εκλογών, είναι πιθανό να ανακοινωθεί μια «χαριστική» ρύθμιση για τους περίπου 200.000 επαγγελματίες που έχουν βρεθεί σε αυτή την κατάσταση, οπότε το θέμα θα παραμείνει σε εκκρεμότητα για αρκετές εβδομάδες ακόμη.
Του Θανάση Παπαδή