Σχολάζουσες κληρονομιές: Πως θα τις αξιοποιήσει το Δημόσιο για τη στήριξη της στέγασης

Ξεμπλοκάρει ο δρόμος για την αξιοποίηση από το Δημόσιο χιλιάδων ακινήτων που προέρχονται από σχολάζουσες κληρονομιές.

Πρόκειται για ακίνητα φορολογουμένων που έχουν αποβιώσει χωρίς να έχουν αφήσει κληρονόμους και τα οποία μετά από συγκεκριμένη νομική διαδικασία περιέρχονται στο Δημόσιο. Μόνο που το κράτος δεν γνωρίζει ούτε τον ακριβή αριθμό τους, ούτε και την οικονομική τους αξία με αποτέλεσμα να ρημάζουν αναξιοποίητα.

Οι ψηφιακές εξελίξεις δίνουν πλέον τη δυνατότητα να υπάρξει σαφής εικόνα γύρω από το ζήτημα, καθώς οι Διευθύνσεις Κοινωφελών Περιουσιών του υπουργείου Οικονομικών αποκτούν πρόσβαση στο Περιουσιολόγιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων(ΑΑΔΕ).

Με αυτόν τον τρόπο επιταχύνεται η διαδικασία εκκαθάρισης, περιορίζονται οι καθυστερήσεις και διευκολύνεται η υποβολή στοιχείων από εκτελεστές διαθηκών και εκκαθαριστές. Παράλληλα, τίθεται το θεσμικό πλαίσιο για τη διαφανή και αποτελεσματική αξιοποίηση περιουσιών, μέρος των οποίων θα διατεθεί για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών ευάλωτων νοικοκυριών.

Συγκεκριμένα, με απόφαση του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τίθεται σε λειτουργία διαδικτυακή υπηρεσία που συνδέει το Πληροφοριακό Σύστημα «ΨΥΔΗΠΕΕΚ – Υποσύστημα Κοινωφελών Περιουσιών» του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με το Περιουσιολόγιο προκειμένου να παρέχονται στοιχεία ακινήτων φορολογουμένων που έχουν αποβιώσει.

Ο σκοπός της υπηρεσίας είναι:

Να επιτρέψει στους εκτελεστές διαθηκών, εκκαθαριστές και κηδεμόνες σχολαζουσών κληρονομιών να υποβάλλουν ηλεκτρονικά στις αρμόδιες Διευθύνσεις Κοινωφελών Περιουσιών τα στοιχεία των ακινήτων που ανήκουν σε κληρονομιές υπέρ του Δημοσίου ή κοινωφελών σκοπών, καθώς και σε περιπτώσεις κληρονομιών χωρίς κληρονόμους.

Να δώσει τη δυνατότητα στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών να διασταυρώνουν και να εξακριβώνουν τα ακίνητα που ανήκουν σε τέτοιες υπό εκκαθάριση ή σχολάζουσες κληρονομιές.

Το Υπουργείο Οικονομικών υποχρεούται να διασφαλίζει την ιχνηλασιμότητα, την παρακολούθηση προσβάσεων, και τη χρήση των δεδομένων αποκλειστικά για τον καθορισμένο σκοπό. Η διάθεση των στοιχείων πραγματοποιείται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της ΓΓΠΣΨΔ του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σύμφωνα με την Πολιτική Ασφάλειας και τη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων (GDPR).

Νομοσχέδιο

Παράλληλα με τη διασύνδεση των …βάσεων δεδομένων, το Υπουργείο Οικονομικών προωθεί για δημόσια διαβούλευση νομοσχέδιο για την ψηφιακή χαρτογράφηση όλων των κοινωφελών περιουσιών και των σχολαζουσών κληρονομιών. Πρακτικά θα δημιουργηθεί ένα Ηλεκτρονικό Μητρώο Κοινωφελών Περιουσιών και μια Πλατφόρμα Σχολαζουσών Κληρονομιών που θα διασυνδεθούν με τα Μητρώα του Δημοσίου. Ταυτόχρονα θα δημιουργηθεί ένα ίδρυμα ειδικού σκοπού το οποίο θα αναλάβει τη διαχείριση και αξιοποίηση όλων των κοινωφελών περιουσιών και των σχολαζουσών κληρονομιών.

Με το δημόσιο να μη γνωρίζει ακόμα ποια είναι η οικονομική αξία των εκκρεμών κληρονομιών, πόσα και ποια ακίνητα παραμένουν ανεκμετάλλευτα ή απαξιώνονται, τίθενται οι προϋποθέσεις για την αξιοποίηση τους. Την τελευταία πενταετία εκκαθαρίστηκαν μόλις 100 ακίνητα από σχολάζουσες κληρονομιές, ενώ τα υπόλοιπα παραμένουν ανεκμετάλλευτα.