Η αυστηρή προειδοποίηση του Ντόναλντ Τραμπ ήρθε μερικές ώρες αφότου το Ιράν ανήγγειλε ότι ξεπέρασε ένα επίπεδο εμπλουτισμού ουρανίου απαγορευμένο βάσει της συμφωνίας του 2015 για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
“Το Ιράν καλά θα κάνει να προσέχει, διότι εμπλουτίζεις [σ.σ. ουράνιο] για κάποιον λόγο, και δεν θα πω ποιος είναι αυτός ο λόγος. Όμως αυτό δεν είναι καλό”, είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ σε δημοσιογράφους στο Μόρισταουν, στην Πολιτεία Νιου Τζέρσι (βορειοανατολικά).
“Το Ιράν κάνει πολλά κακά πράγματα. Η συμφωνία του Ομπάμα ήταν η πιο βλακώδης συμφωνία που θα βρεις ποτέ. Έληξε σε πολύ σύντομη χρονική περίοδο”, είπε ο Ρεπουμπλικάνος και διεμήνυσε: “το Ιράν δε θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικό όπλο”.
Τραμπ και Ιράν
Το Ιράν αύξησε το επίπεδο εμπλουτισμού ουρανίου πάνω από το επίπεδο του 3,67% που προέβλεπε το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ), προχωρώντας στη δεύτερη αθέτηση δεσμεύσεών του εντός των ορίων της διεθνούς συμφωνίας μέσα σε λίγες ημέρες, αφού νωρίτερα την περασμένη εβδομάδα επιβεβαίωσε ότι ξεπέρασε το όριο του αποθέματος ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού – 300 κιλά – που επιτρεπόταν να διατηρεί.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο ανήγγειλε ότι η Τεχεράνη θα αντιμετωπίσει “περαιτέρω απομόνωση και κυρώσεις” εξαιτίας της κίνησης και απαίτησε να επιβληθεί εκ νέου από τη διεθνή κοινότητα ο όρος πως η Ισλαμική Δημοκρατία δεν θα εμπλουτίζει “καθόλου” ουράνιο.
Ο Μπεχρούζ Καμαλβαντί, εκπρόσωπος της επιτροπής πυρηνικής ενέργειας του Ιράν, επιβεβαίωσε την εξέλιξη κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου και διευκρίνισε ότι το επίπεδο εμπλουτισμού θα αυξηθεί σε επίπεδα μεταξύ του 5% και του 20%.
Ο Τραμπ απέσυρε τον Μάιο του 2018 τις ΗΠΑ από το ΚΟΣΔ και έθεσε σε εφαρμογή μια εκστρατεία “μέγιστης πίεσης”, κατά την ορολογία που χρησιμοποιεί, επαναφέροντας σε ισχύ τις αμερικανικές κυρώσεις στην Ισλαμική Δημοκρατία, παρά τις ενστάσεις των Ευρωπαίων συμμάχων του.
Τα εναπομείναντα μέρη στη συμφωνία, συμπεριλαμβανομένων της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, επιδιώκουν να διατηρήσουν ζωντανή τη συμφωνία, αλλά μοιάζουν να αδυνατούν να παρακάμψουν τις αμερικανικές κυρώσεις.
Ο Αμπάς Αραγτσί, ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράν, σημείωσε ότι “δώσαμε στη διπλωματία έναν χρόνο (…) αλλά ήταν ανώφελο”.
Ισραήλ και Ιράν
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποίησε – παρά τις επανειλημμένες διαψεύσεις της Τεχεράνης, που επιμένει πως δεν έχει σκοπό να αποκτήσει πυρηνικά όπλα – ότι η αύξηση του επιπέδου εμπλουτισμού ουρανίου από πλευράς του έχει μόνο έναν σκοπό, “την κατασκευή ατομικών βομβών”, κι απαίτησε από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις να επιβάλλουν αμέσως “κυρώσεις”.
“Απευθύνω έκκληση στους φίλους μου [τους επικεφαλής των κυβερνήσεων] στη Γαλλία, τη Βρετανία και τη Γερμανία: όταν υπογράψατε αυτή τη συμφωνία, είχατε πει ότι όταν γινόταν αυτό το βήμα, θα επιβάλλονταν αυστηρές κυρώσεις”, τόνισε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε τη “μεγάλη ανησυχία” της για την απόφαση του Ιράν.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) συνεδριάζει εκτάκτως την Τετάρτη (10.7.2019), κατόπιν αιτήματος των ΗΠΑ, για να συζητήσει τις παραβιάσεις του ΚΟΣΔ από το Ιράν, μολονότι διπλωμάτες υπενθυμίζουν ότι δεν είναι το ΔΣ το αρμόδιο όργανο για να εξετάζεται η εφαρμογή ή μη της συμφωνίας των 5 + 1 με την Ισλαμική Δημοκρατία.
