Μία από τις μεγαλύτερες σταρ του κινηματογράφου μέχρι και σήμερα, η Γκρέτα Γκάρμπο δεν ξεχάστηκε ποτέ και συνεχίζει να αποτελεί πρότυπο για πολλούς. Το μυστήριο που ένοιωθε όποιος την έβλεπε, μία πραγματικά ανεπανάληπτη ηθοποιός που αν και έχουν περάσει πάνω απο 80 χρόνια από τότε που η καριέρα της βρέθηκε στο «πικ» της, η ίδια παραμένει ένας θρύλος του χώρου. Αυτός ο ερωτισμός που εξέπεμπε, ο μελαγχολικός χαρακτήρας και η εσωτερική της ανάφλεξη, δημιούργησαν μία μοναδική περσόνα που δεν ξεπεράστηκε ποτέ.
Η Σουηδέζα ηθοποιός, Γκρέτα Γκάρμπο, χαιρέτησε τον χώρο του κινηματογράφου σε ηλικία μόλις 36 χρόνων, όταν βρισκόταν ακόμα στην κορυφή, γνωρίζοντας την απόλυτη δόξα και έζησε τα υπόλοιπα 49 χρόνια, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Όποτε την βλέπαμε αυτή εμφανιζόταν κάτω από μία ομπρέλα ή ένα μεγάλο καπέλο, δημιουργώντας πολλές φήμες και ιστορίες για της μυστηριώδη προσωπικότητά της αλλά και πολλά ερωτήματα γι την προσωπική της ζωή.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η ίδια δεν γύρισε ποτέ στον κινηματογράφο όπως πολλοί θα περίμεναν και μετά τον θάνατό της, γράφτηκαν δεκάδες βιογραφίες της, ορισμένες φήμες θα επιβεβαιωθούν, άλλες πάλι, θα μείνουν αναπάντητες για να διατηρήσουν το μυστήριο της κορυφαίας αυτής ηθοποιού.
Η Γκρέτα Γκάρμπο, γεννήθηκε πριν απο 120 χρόνια, στις 18 Σεπτεμβρίου του 1905 και έχει αφήσει την ιστορία της χαραγμένη στην μνήμη πολλών εκείνης της εποχής. Η ίδια παραμένει μια εμβληματική ηθοποιός της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ, που γύρισε 27 ταινίες, με την προσωπική της ζωή να παραμένει ένα μυστήριο, όσες σελίδες και αν έχουν γραφτεί για αυτή.
Η δύσκολη παιδική ηλικία και η αρχή της επιτυχίας
Η Γκρέτα Λοβίσα Γκούσταφσον, γεννήθηκε σε μια υποβαθμισμένη περιοχή της Στοκχόλμης, από φτωχούς εργάτες γονείς και είχε δυο μεγαλύτερα αδέλφια. Η οικογένειά της ήταν τόσο φτωχή, που το αφεντικό του πατέρα της πρότεινε να την υιοθετήσει, αλλά η μητέρα της αρνήθηκε. Η ίδια πέρασε δύσκολα στην παιδική της ηλικία και για πάντα θυμόταν τις ατέλειωτες γκρίζες χειμωνιάτικες νύχτες στο μίζερο σπίτι της, όπου η μητέρα της μπάλωνε κουρελιασμένα ρούχα, αναστενάζοντας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στα 14 της, έχασε τον πατέρα της από την ισπανική γρίπη και η Γκρέτα θα έρθει αντιμέτωπη με μεγάλες δυσκολίες. Στην αρχή δούλεψε ως βοηθός σε ένα κουρείο και στη συνέχεια ως πωλήτρια σε ένα μεγάλο πολυκατάστημα της Στοκχόλμης, όπου την χρησιμοποίησαν και ως μοντέλο για καπέλα. Θα αρχίσει να δουλεύει ως μοντέλο, ενώ η αρχή της ιστορίας της στον κινηματογράφο ξεκινάει το 1922 όταν ο σκηνοθέτης Έρικ Πέτσλερ θα της δώσει ένα ρολάκι στην κωμωδία του «Peter the Tramp». Αμέσως μετά, θα σπουδάσει με υποτροφία και για δυο χρόνια, στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης της Στοκχόλμης.
Ο μέντορας της
Όταν την εντόπισε ο μεγαλύτερος τότε σκηνοθέτης της ακμάζουσας κινηματογραφικά Σουηδίας, Μόριτς Στίλερ, η ίδια διέκοψε τις σπουδές της και ο καινούριος πλέον μέντοράς της, θα της αλλάξει το όνομα σε Γκάρμπο, θα την σφυρηλατήσει υποκριτικά και θα την κάνει αμέσως πρωταγωνίστρια σε δυο ταινίες του, με τη δεύτερη «Streets of Sorrow», να προκαλεί εντύπωση σε όλη την Ευρώπη.
Το μυστήριο της Σφίγγας της Σουηδίας
Όταν ο Στίλερ δέχθηκε πρόταση από τον φημισμένο παραγωγό Λούις Μπ. Μάγιερ, να πάει στο Χόλιγουντ, εκείνος συμφώνησε με την προϋπόθεση ότι θα πάρει μαζί του και την Γκρέτα, το επόμενο μεγάλο όνομα. Το ζευγάρι, παρότι ο Στίλερ ήταν ομοφυλόφιλος, θα φτάσει στη Νέα Υόρκη στις 5 Ιουλίου του 1925, αποφεύγοντας να μιλήσει στον Τύπο, προκαλώντας ένα μυστήριο γύρω από την Γκάρμπο, που χαρακτηρίστηκε «Η Σφίγγα της Σουηδίας». Κάτι που τόνωσε το τμήμα δημοσίων σχέσεων της MGM, μοιράζοντας και αρκετές «ερασιτεχνικές» φωτογραφήσεις της αινιγματικής ηθοποιού.
Η πρώτη ταινία στο Χόλιγουντ
Η πρώτη της ταινία στο Χόλιγουντ θα είναι το αισθηματικό δράμα «Ο Χείμαρρος», του Μόντα Μπελ, η οποία θα προβληθεί το 1926 και θα την κάνει αμέσως πρωταγωνίστρια, καθώς το κοινό και οι κριτικοί ταινιών συμφώνησαν ότι γεννήθηκε ένα νέα αστέρι. Το παράδοξο είναι ότι ο Στίλερ, δεν μπόρεσε ποτέ να συνεννοηθεί με τους υπεύθυνους του στούντιο, και θα γυρίσει μόλις τρεις ταινίες στην Αμερική πριν γυρίσει το 1928 στη Σουηδία, και πεθάνει στα 45 του χρόνια.
Το πρώτο «αίνιγμα»
Όπως, προέβλεψε και ο Στίλερ, ακόμη και στην τελευταία του επιστολή, λίγο πριν πεθάνει, προς την «προστατευόμενή» του, για την Γκάρμπο θα ανοίξουν οι δρόμοι της δόξας και της ερμηνευτικής καταξίωσης. Συμπρωταγωνίστρια δίπλα στον Τζον Γκίλμπερτ, μεγάλο έρωτα της ζωής της, όπως αποκάλυψε και η ίδια, στο ρομαντικό δράμα «Flesh and the Devil» (1926) του Κλάρενς Μπράουν, ξελόγιασε για πρώτη φορά το κοινό. Η ίδια παρουσιάστηκε απόμακρη, αινιγματική, εσωστρεφής και βαθιά μελαγχολική, και άφησε άφωνους τους υπεύθυνους της MGM και τον Τύπο με την απίστευτη επιτυχία της.
Η περιζήτητή πλέον ηθοποιός, μέσα σε ελάχιστα χρόνια, θα ζητήσει και θα πάρει τρελά χρήματα για κάθε ταινία της, τα οποία διπλασιάστηκαν σε χρόνο ρεκόρ, φτάνοντας το μισό εκατομμύριο δολάρια. Επίσης, θα απαιτήσει κάτι αδιανόητο για την εποχή, να έχει τον υψηλό έλεγχο της παραγωγής και του σκηνοθέτη.
Τέλος ο βουβός κινηματογράφος – όχι το τέλος της Γκάρμπο
Με την εξαφάνιση του βωβού κινηματογράφου οι ιθύνοντες της MGM θα ανησυχήσουν, καθώς φοβόντουσαν να ακουστεί η φωνή πολλών σταρ (πολλοί απ’ τους οποίους εξαφανίστηκαν μαζί με τον βωβό κινηματογράφο), και ειδικά της Γκάρμπο, η οποία είχε την Σουηδική αυτή βαριά προφορά. Την απάντηση όμως θα τη δώσει το κοινό, όταν οι πρώτες δυο ομιλούσες ταινίες της, «Άννα Κρίστι» και «Ρομάντζο», θα γνωρίσουν τρομερή επιτυχία.
Οι τεράστιες επιτυχίες
Η συνέχεια για την Γκάρμπο θα είναι ακόμη πιο λαμπερή, πρωταγωνιστώντας σε τεράστιες εμπορικές και καλλιτεχνικές επιτυχίες, κλασικές ταινίες, που παρακολουθούνται ακόμη και σήμερα. Μερικές απ’ τις σπουδαιότερες ταινίες της και με την ίδια να καταγράφει αλησμόνητες ερμηνείες, είναι: «Γκραντ Οτέλ», «Άννα Καρένινα», «Mata Hari», «Βασίλισσα Χριστίνα», «Μαρία Βαλέφσκα», «Η Κυρία με τις Καμέλιες», «Νινότσκα».
Τα δυο τελευταία φιλμ της έφεραν ακόμη δυο υποψηφιότητες για Όσκαρ, απ’ τις τέσσερις συνολικά. Τον γενικευμένο στόμφο, με τον οποίο έπαιζαν τότε οι ηθοποιοί, έσπασε πρώτη η Γκάρμπο, με τις νατουραλιστικές της εκλάμψεις, καθιερώνοντας τον ερμηνευτικό ρεαλισμό στο Χόλιγουντ.
Το τέλος
Η Γκρέτα Γκάρμπο, μετά την απογοήτευση που ένοιωσε από την όχι και τόσο πετυχημένη κομεντί, με σκηνοθέτη τον φημισμένο Τζορτζ Κιούκορ «Two-Faced Woman», αποφάσισε ότι ήρθε η ώρα να αποχαιρετήσει τον κινηματογράφο. Η ηθοποιός που θα μπορούσε να έχει όποιον σκηνοθέτη και σταρ ήθελε δίπλα της, θα μεστώσει τις ερμηνείες της, θα βρεθεί απέναντι στη γενικευμένη οικονομική κρίση του κραχ και του πολεμικού κλίματος που τροφοδοτούσε η Ευρώπη, θα συνειδητοποιήσει ότι το κοινό απομακρύνεται από τους χρυσοπληρωμένους σταρ και τη μυθική δυσπρόσιτη ζωή τους (η τελευταία συνέντευξη της Γκάρμπο στις ΗΠΑ ήταν το 1927). Η ίδια μόλις 36 χρόνων το 1941 και αν εκείνη είχε αποφασίσει να σταματήσει, το όνομά της θα ξαναμπεί στα αμιγώς κινηματογραφικά κείμενα όταν το 1955 θα της δοθεί το μοναδικό Όσκαρ, αυτό για την προσφορά της στον κινηματογράφο. Φυσικά διατηρώντας το μυστήριο και την απόφαση της να μην βρεθεί ξανά μπροστά στα φώτα της δημοσιότητας, δεν παρέστη στην τελετή.
Η αινιγματική προσωπική της ζωή
Η προσωπική ζωή της Γκάρμπο απασχόλησε όλους αυτούς που την ήξερα και έχουν γραφτεί εκατομμύρια σελίδες γι’ αυτήν. Αυτό βέβαια που πρέπει να αναφερθεί περισσότερο είναι η χρόνια κατάθλιψή της, η μοναχικότητά της και ο ναρκισσισμός της. Οι ερωτικές σχέσεις της φαίνεται να ήταν αμέτρητες, με σταρ, διάσημους κοσμικούς, πολυεκατομμυριούχους, αλλά και με αρκετές γυναίκες.
Ο ηθοποιός Τζον Γκίλμπερτ ήταν ίσως ο σημαντικότερος έρωτας της ζωής της και παρότι της έκανε τέσσερις προτάσεις γάμου, εκείνη ποτέ δεν είπε το «ναι». Θα συνάψει ερωτική σχέση με την Κουβανή συγγραφέα και κοσμική Μερσέντες ντε Ακόστα, περνώντας έξι εβδομάδες γεμάτες έκσταση στη Σιέρα Νεβάδα, με την οποία χώρισε όταν ερωτεύθηκε τον σκηνοθέτη Ρούμπεν Μαμούλιαν, στα γυρίσματα της «Βασίλισσας Χριστίνας».
Η Γκάρμπο, την οποία είχαν ερωτευθεί πλατωνικά πολλοί διάσημοι εξαιτίας του μυστηρίου που εξέπεμπε, όπως οι Μπρεχτ και Μαν, θα έχει και μια σημαντική ερωτική σχέση με τον φημισμένο μαέστρο Λέοπολντ Στοκόφσκι.
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κι ενώ είχε ήδη αποσυρθεί από τον κινηματογράφο, θα γνωρίσει τον Γκέοργκ Σλι έναν κοσμικό εκατομμυριούχο, που διατηρούσε οίκο μόδας με τη σύζυγό του Βαλεντίνα. Οι τρεις τους θα φτιάξουν ένα ερωτικό τρίο, που θα λήξη όχι και τόσο καλά όταν ο Σλι θα πεθάνει στο Παρίσι, σε ένα ξενοδοχείο, δίπλα στην Γκάρμπο και εκείνη θα τον εγκαταλείψει, πληγώνοντας ανεπανόρθωτα τη Βαλεντίνα.
Το «τότε» και το «σήμερα»
Η Γκάρμπο, έζησε τα τελευταία χρόνια της σαν φάντασμα, και πέρασε τον υπόλοιπο χρόνο τηςως συλλέκτρια έργων τέχνης και… ερωτικών συντρόφων, ενώ από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 θα αρρωστήσει στα νεφρά της, θα χρειαστεί αιμοκαθάρσεις και θα πεθάνει στις 15 Απριλίου του 1990. Η ίδια αποτεφρώθηκε όπως είχε ζητήσει, για να ταφεί σε κοιμητήριο της Στοκχόλμης.
Σήμερα, οι ταινίες τις έχουν ένα μουσειακό ενδιαφέρον, και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την προσφορά της στην εξέλιξη της κινηματογραφικής υποκριτικής και της έλξης που δημιουργούσε σε κάμερα και κοινό. Η Μπέτι Ντέιβις, που δεν είχε εύκολο τον καλό τον λόγο, θα πει για τη «Νινότσκα» ότι «το ένστικτό της, η κυριαρχία της πάνω στην κινηματογραφική μηχανή ήταν καθαρή μαγεία, χωρίς μπορώ να την εξηγήσω». Αυτό που δεν μπόρεσε να εξηγήσει η Ντέιβις, το έκανε η διάσημη ηθοποιός Ντολόρες ντελ Ρίο: «Ήταν σαν να είχε διαμάντια στα κόκαλά της και στο εσωτερικό της το φως που πάλευε να βγει μέσα από τους πόρους του δέρματός της».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
