Η Γαλλία βυθίζεται ξανά – στην γνώριμη πια – πολιτική αβεβαιότητα με την αναμενόμενη καταψήφιση της κυβέρνησης του Φρανσουά Μπαϊρού, το απόγευμα, στην Εθνοσυνέλευση, γεγονός που φέρνει τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν αντιμέτωπο με ένα κρίσιμο δίλημμα: να διατηρήσει ή να διαλύσει το κοινοβούλιο και να πάει σε εκλογές;
Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι μέχρι το τέλος της ημέρας ο Φρανσουά Μπαϊρού δεν θα είναι πλέον πρωθυπουργός της Γαλλίας. Με τη μοίρα του Μπαϊρού να θεωρείται πλέον προδιαγεγραμμένη, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται μπροαποφάσεις για την επόμενη μέρα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αν ο Μπαϊρού πέσει, η πρώτη κίνηση του Μακρόν αναμένεται να είναι ο διορισμός νέου πρωθυπουργού. Όσο νωρίτερα, τόσο το καλύτερο, δεδομένου ότι οι κινητοποιήσεις και οι απεργίες κατά της λιτότητας έχουν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν στις 10 Σεπτεμβρίου με το κίνημα «Bloquons Tout» (Μπλοκάρουμε τα πάντα).
Ο Μακρόν θα μπορούσε να ρισκάρει ξανά με έναν από τους πιστούς του – τον υπουργό Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκόρνιου, τον υπουργό Δικαιοσύνης Ζεράλ Νταρμανέν ή την υπουργό Εργασίας Κατρίν Βοτρίν. Ωστόσο, όλοι κινδυνεύουν να απορριφθούν αμέσως από τη διχασμένη Εθνοσυνέλευση. Την ίδια στιγμή, η ακροδεξιά Μαρίν Λε Πεν (Εθνικός Συναγερμός) είναι αποφασισμένη να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές.
Οι πιθανότητες επιβίωσης μιας κυβέρνησης που θα στηριχθεί ξανά στον «κεντρικό μπλοκ» φαίνονται περιορισμένες, καθώς μπορεί να συγκεντρώσει μόλις 210 βουλευτές (91 από το κίνημα Ensemble «Μαζί» του Μακρόν, 49 Ρεπουμπλικανούς, 36 από το MoDem «Δημοκρατικό Κίνημα» και 34 από το Horizons «Ορίζοντες») σε σύνολο 577 εδρών της Εθνοσυνέλευσης.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι βουλευτές των Πρασίνων, των Κομμουνιστών, της «Ανυπότακτης Γαλλίας» και του Σοσιαλιστικού κόμματος, θα ψηφίσουν μαζί με τους συναδέλφους τους του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού της Μαρίν Λε Πεν, υπέρ της πτώσης της κυβέρνησης.
Γιατί ο Μπαϊρού προκάλεσε τη διαδικασία της ψήφου εμπιστοσύνης;
Ο κεντρώος πρωθυπουργός προκάλεσε την ψηφοφορία για να κερδίσει την υποστήριξη των βουλευτών στο σχέδιό του να μειώσει το έλλειμμα της Γαλλίας για το 2026 στο 4,6% του ΑΕΠ από το αναμενόμενο 5,4% φέτος. Το σχέδιο περιλαμβάνει περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων ύψους 44 δισ. ευρώ (51,6 δισ. δολάρια).
Παράλληλα, πρότεινε την κατάργηση δύο επίσημων αργιών – σε μια ιδιαίτερα αντιδημοφιλή πρόταση – ως τρόπο μείωσης του κόστους στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης.
Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας είναι σήμερα το μεγαλύτερο στην ευρωζώνη. Το χρέος αυξάνεται κατά 5.000 ευρώ το δευτερόλεπτο, ενώ το κόστος εξυπηρέτησής του αναμένεται να φτάσει τα 75 δισ. ευρώ το επόμενο έτος, σύμφωνα με την κυβέρνηση.
Η συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Μπαϊρού θα ξεκινήσει στις 16.00 (ώρα Ελλάδας) και η ψηφοφορία αναμένεται να ολοκληρωθεί αργά το βράδυ (γύρω στις 8 ώρα Ελλάδας).
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα χάσουν – ο κοινοβουλευτικός συνασπισμός, που υποστηρίζει τον Εμανουέλ Μακρόν, δεν έχει την πλειοψηφία και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, από την άκρα δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά, έχουν προειδοποιήσει πως θα ψηφίσουν όχι – εκτός κι αν συμβεί ένα θαύμα και αλλάξει στάση κάποιο μεγάλο μπλοκ της αντιπολίτευσης.
Η κυβέρνηση του Φρανσουά Μπαϊρού, τέταρτου πρωθυπουργού που διόρισε ο Εμανουέλ Μακρόν μετά την επανεκλογή του το 2022 και δεύτερου από τότε που διέλυσε την Εθνοσυνέλευση τον Ιούνιο 2024, θα πέσει. Και η Γαλλία, η οποία λυγίζει κάθε μέρα και λίγο περισσότερο κάτω από το βάρος του δημόσιου χρέους της, θα βυθιστεί στην πολιτική κρίση, με τα κόμματα να έχουν βγάλει τα μαχαίρια με στόχο τις επόμενες προεδρικές εκλογές του 2027.
Η ανατροπή της κυβέρνησης σημαίνει ότι ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα πρέπει αναζητήσει πέμπτο πρωθυπουργό μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια. Κι όλα αυτά την ώρα που το Παρίσι προσπαθεί να καθησυχάσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές ότι μπορεί να περιορίσει επαρκώς τις ανεξέλεγκτες δημόσιες δαπάνες.
«Ιδού πολιτικοί σχηματισμοί που όχι μόνο δεν συμφωνούν σε τίποτα, αλλά ακόμα χειρότερα βρίσκονται σε ανοικτό εμφύλιο πόλεμο μεταξύ τους (…) Και βγαίνουν μαζί για να ρίξουν την κυβέρνηση», κατηγόρησε χθες, Κυριακή, ο Μπαϊρού μιλώντας στο ιντερνετικό μέσο ενημέρωσης Brut.
Σε σταυροδρόμι ο Μακρόν: Πολιτικό χάος και ακροδεξιά
Ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται και πάλι αντιμέτωπος με μια αδύνατη εξίσωση για να βγει από το κοινοβουλευτικό αδιέξοδο: να διαπραγματευθεί με ορισμένα κόμματα για να συμφωνήσουν σε ένα πρωθυπουργό ο οποίος δεν θα απορριφθεί αμέσως από τους βουλευτές, ή να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση και να ελπίζει ότι η νέα βουλή θα είναι περισσότερο ευνοϊκή σ’ αυτόν, ένα δύσκολο στοίχημα δεδομένης της πολύ χαμηλής δημοτικότητάς του.
Περίπου το 77% των πολιτών επικρίνουν τη δράση του, το χειρότερο ποσοστό που είχε ποτέ από την άνοδό του στην εξουσία το 2017, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του Ifop.
Και σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που δημοσιοποιήθηκε χθες, Κυριακή, σε περίπτωση πρόωρων βουλευτικών εκλογών, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός (RN) της Μαρίν Λε Πεν και οι σύμμαχοί του θα έρχονταν με διαφορά πρώτοι στον πρώτο γύρο με 33% των ψήφων, μπροστά από την αριστερά και το προεδρικό στρατόπεδο.
«Ο διορισμός ενός νέου πρωθυπουργού είναι περισσότερο πιθανός από τις πρόωρες εκλογές», σύμφωνα με το αμερικανικό γραφείο αναλύσεων Teneo, όμως καθώς ο Εμανουέλ Μακρόν είχε αιφνιδιάσει πολλούς όταν είχε διαλύσει την Εθνοσυνέλευση τον Ιούνιο του 2024, «μια παρόμοια έκπληξη δεν μπορεί να αποκλεισθεί».
Αντιμέτωπος με μια άκρα δεξιά, που κερδίζει όλο και μεγαλύτερα ποσοστά με το πέρασμα των ετών και των εκλογικών αναμετρήσεων, και με μια εξαιρετικά εκδικητική ριζοσπαστική αριστερά (Η Ανυπότακτη Γαλλία), ο Εμανουέλ Μακρόν οφείλει να επιχειρήσει να διευρύνει το κεντρικό μπλοκ των υποστηρικτών του και θα μπορούσε να επιχειρήσει να διορίσει ένα πρωθυπουργό αποδεκτό από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, προσέχοντας παράλληλα να μην αποξενώσει τη δική του δεξιά πτέρυγα.
«Το σημερινό πρόβλημα στη Γαλλία είναι ότι κάθε κόμμα έχει κόκκινες γραμμές και αυτές οι κόκκινες γραμμές καθιστούν εντελώς αδύνατο το σχηματισμό ενός συνασπισμού. Δεν υπάρχει πλειοψηφικός συνασπισμός, ένας συνασπισμός που να μπορέσει να διαρκέσει», εκτιμά μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ματιέ Γκαγιάρ του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Ipsos.
Όσο για νέες εκλογές, αυτές χωρίς αμφιβολία δεν θα άλλαζαν πολλά πράγματα. «Δεν υπάρχει πλειοψηφία στη Γαλλία. Κανένα από τα τρία μπλοκ (σ.σ.: αριστερό, κεντρώο, ακροδεξιό) δεν έχει εκλογική υποστήριξη που θα του επέτρεπε να πάρει την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση», συνοψίζει.
Επιπλέον της δημοσιονομικής κρίσης και του πολιτικού μαρασμού, η Γαλλία ετοιμάζεται επίσης για μια περίοδο κοινωνικής αναταραχής, αρχής γενομένης μεθαύριο, Τετάρτη (10.09.2025).
Μια νεφελώδης κίνηση που γεννήθηκε το καλοκαίρι στα social media με το σύνθημα «Ας μπλοκάρουμε τα πάντα» (Bloquons tout) και υποστηρίζεται από ορισμένα συνδικάτα και τη ριζοσπαστική αριστερά, έχει ζητήσει να παραλύσει η χώρα την Τετάρτη, όμως η πραγματική εμβέλεια της κινητοποίησης παραμένει αβέβαιη.
Ο κίνδυνος τώρα, σύμφωνα με τους αναλυτές είναι ότι μια ακόμη διάλυση ή αλλαγή πρωθυπουργού θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την ακροδεξιά, προσφέροντάς της το τελικό της έπαθλο: την προεδρία στις εκλογές το 2027.