Αντί να συναντηθούν στην Αθήνα, όπως ήταν προγραμματισμένο, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τ α είπαν μέσω… τηλεδιάσκεψης. Συζήτησαν για τη νέα πρόκληση της Τουρκίας στα Βαρώσια, στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, για το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο «Δουβλίνο».
Κυριάκος Μητσοτάκης και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συζήτησαν, μεταξύ των άλλων, και την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο, υπό το φως των νεότερων ανησυχητικών εξελίξεων που αφορούν στην Κύπρο. Ο πρωθυπουργός έθεσε το θέμα, λέγοντας στην πρόεδρο της Κομισιόν πως η νέα προκλητική ενέργεια της Τουρκίας με την επέκταση της άδειας εισόδου στο παραλιακό μέτωπο των Βαρωσίων έρχεται λίγες μέρες μετά τα σχετικά συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής και ότι το ζήτημα θα πρέπει να ξανατεθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και η πρόεδρος της Κομισιόν επανέλαβαν ότι ο πλήρης σεβασμός των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ παραμένει απαραίτητος και, όπως αναφέρεται στην κοινή τους δήλωση, εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να δράσουν βάσει των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Οκτωβρίου, επαναλαμβάνοντας ότι η Τουρκία οφείλει να προβεί στα απαραίτητα βήματα ώστε να μειωθούν οι εντάσεις στην περιοχή, και να προχωρήσει σε εποικοδομητικό διάλογο με την Ελλάδα, την Κύπρο και την ΕΕ.
«Αμφότεροι προσβλέπουν στις προσεχείς συζητήσεις στο επίπεδο των συνεδριάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», σημειώνεται στην κοινή δήλωση.
Το Ταμείο Ανάκαμψης
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξέφρασε την ικανοποίησή της για την πρόοδο που έχει σημειώσει η ελληνική κυβέρνηση στον σχεδιασμό για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την απολιγνιτοποίηση και την πράσινη ανάπτυξη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει φιλόδοξες μεταρρυθμιστικές ιδέες και ότι το Ταμείο Ανάκαμψης είναι μια μοναδική ευκαιρία για τον πλήρη μετασχηματισμό της χώρας, την οποία η κυβέρνηση δεν σκοπεύει να σπαταλήσει. Ο πρωθυπουργός έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις ιδιωτικές επενδύσεις που προσελκύει η Ελλάδα και στην πρόσφατη ανακοίνωση της μεγάλης επένδυσης της Microsoft.
Το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο
Ο Έλληνας πρωθυπουργός και η πρόεδρος της Κομισιόν μίλησαν επίσης για το Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο. Συμφώνησαν ότι η Ευρώπη χρειάζεται ένα προβλέψιμο, δίκαιο και ανθεκτικό σύστημα για τη διαχείριση της μετανάστευσης, που θα εμπεριέχει τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στον επιμερισμό των ευθυνών και την αλληλεγγύη και την πλήρη προστασία των ευρωπαϊκών αξιών και θεμελιωδών δικαιωμάτων, περιλαμβανομένου του δικαιώματος στο άσυλο. Δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν σε αυτή την κατεύθυνση, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, ενώ η ελληνική πλευρά τόνισε την ανάγκη το Νέο Σύμφωνο να μεριμνά επαρκώς για τις πιέσεις που υφίστανται οι χώρες της πρώτης γραμμής.
Μητσοτάκης και φον ντερ Λάιεν επισήμαναν ότι η κατάσταση στη Λέσβο εξακολουθεί να είναι επείγουσα μετά τις πυρκαγιές στον καταυλισμό της Μόριας. Εξήραν την γρήγορη ανταπόκριση των ελληνικών συνεργείων άμεσης βοήθειας και αναγνώρισαν τον κομβικό ρόλο της άμεσης ευρωπαϊκής βοήθειας.
Σημείωσαν τις σημαντικές κοινές προσπάθειες που έχουν γίνει κατά τους τελευταίους εννέα μήνες για την αντιμετώπιση του υπέρμετρου αριθμού φιλοξενούμενων και τη βελτίωση των συνθηκών στα νησιά, περιλαμβανομένου του ευρωπαϊκού προγράμματος για τη μετεγκατάσταση ασυνόδευτων παιδιών. Αναγνώρισαν παράλληλα ότι περισσότερη δουλειά πρέπει να γίνει από κοινού ώστε να διασφαλιστεί η προστασία αυτών που βρίσκονται στα νησιά και να υπάρξει μέριμνα για τις επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες έχουν δεχτεί αξιοσημείωτη πίεση κατά τα τελευταία χρόνια.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεσμεύτηκαν να στηρίξουν το έργο της Ομάδας Δράσης (Task Force) που έχει συστήσει η Επιτροπή και να θέσουν σε λειτουργία μία κοινή διαδικασία για τη διαχείριση της μετανάστευσης και των διαδικασιών χορήγησης ασύλου, στην οποία περιλαμβάνεται η δημιουργία κατάλληλων νέων εγκαταστάσεων στη Λέσβο. Αυτό αντανακλά τις προτάσεις του Νέου Συμφώνου και υπενθυμίζει τόσο την ανάγκη για συνεχιζόμενη ενίσχυση του ελληνικού συστήματος μετανάστευσης και ασύλου με γνώμονα τις ευρωπαϊκές αρχές, όσο και για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε επίσης στη στρατηγική μέσω της οποίας θα διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα και ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορέσουν να αναδυθούν ισχυρότερες, οικονομικά και κοινωνικά, από την πανδημία. Όπως και άλλα κράτη μέλη, η Ελλάδα θα ωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από το NextGenerationEU, περιλαμβανομένου του Ταμείου Ανάκαμψης το οποίο αποσκοπεί στην στήριξη των κοινών προτεραιοτήτων της ΕΕ ταυτόχρονα με τις συγκεκριμένες ανάγκες των κρατών μελών. Χαιρέτισαν τη συνεχιζόμενη στενή συνεργασία ανάμεσα στην Ελλάδα και την Επιτροπή και ανέφεραν ότι προσβλέπουν στην παρουσίαση του προσχεδίου των προτάσεων για το σχέδιο ανάκαμψης της Ελλάδας τις προσεχείς εβδομάδες. Οι δύο πλευρές εξέφρασαν την πεποίθηση ότι το σχέδιο θα αντικατοπτρίζει μία φιλόδοξη ατζέντα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων προς μία πιο πράσινη, πιο ψηφιακή και πιο συμπεριληπτική ανάπτυξη, για το καλό του ελληνικού λαού, ειδικά της νέας γενιάς.