Πρόκειται για μια έκθεση που σκιαγραφεί ένα ανησυχητικό τοπίο για τις φιλοδοξίες του Ντόναλντ Τραμπ στην Ευρώπη και απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με μελέτη του European Council on Foreign Relations (ECFR) και του European Cultural Foundation, την οποία επικαλείται ο Guardian, ο Αμερικανός πρόεδρος διεξάγει έναν πραγματικό πολιτισμικό πόλεμο εναντίον της Ευρώπης.
Ο διακηρυγμένος στόχος του Ντόναλντ Τραμπ είναι να εξευτελίσει δημόσια την Ευρωπαϊκή Ένωση, να ενισχύσει τους ακροδεξιούς συμμάχους του και να αναδιαμορφώσει τη διατλαντική σχέση γύρω από συντηρητικές αξίες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η έκθεση τονίζει ότι ο Αμερικανός πρόεδρος επιδιώκει ενεργά να επηρεάσει τις ευρωπαϊκές κάλπες, συσπειρώνοντας τους λαϊκιστές γύρω από το θέμα της «ελευθερίας της έκφρασης». Πρόσωπα όπως ο Βίκτορ Όρμπαν στην Ουγγαρία, η Τζόρτζια Μελόνι στην Ιταλία ή ο Ρόμπερτ Φίτσο στη Σλοβακία παρουσιάζονται ως οι βασικοί δίαυλοι αυτής της στρατηγικής, που εκτείνεται από απειλές δασμών έως αντιπαραθέσεις για τη μετανάστευση και την ασφάλεια.
Η Ευρώπη στο στόχαστρο
«Στον πολιτισμικό πόλεμο του Τραμπ, η ίδια η Ευρώπη είναι ο στόχος», προειδοποιεί ο ερευνητής του ECFR, Πάβελ Ζέρκα, τον οποίο επικαλείται ο Guardian. Υπενθυμίζει ότι τον Φεβρουάριο του 2025 ο Αμερικανός γερουσιαστής JD Vance κατηγόρησε ανοιχτά την Ευρώπη ότι «απομακρύνεται από τις θεμελιώδεις κοινές αξίες», κηρύσσοντας έτσι αυτόν τον πολιτισμικό πόλεμο στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου.
Έκτοτε, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εντείνει την πίεση: απέκλεισε Ευρωπαίους ηγέτες από τις συζητήσεις για το μέλλον της Ουκρανίας, επιτέθηκε στα παραδοσιακά κόμματα σε ολόκληρη την ήπειρο και απείλησε τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στις εμπορικές διαπραγματεύσεις. Η έκθεση αναφέρει, μεταξύ άλλων, τη στήριξή του στον Πολωνό εθνικιστή υποψήφιο Καρόλ Ναβρότσκι, τον οποίο υποδέχθηκε στον Λευκό Οίκο και προέβαλε μέσω των κοινωνικών δικτύων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Περισσότεροι Ευρωπαίοι προσκολλημένοι στην ΕΕ
Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης ένα παράδοξο: απέναντι σε αυτές τις επιθέσεις, η προσκόλληση των πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύεται. Τα στοιχεία του Eurobarometer δείχνουν ότι η εμπιστοσύνη προς την ΕΕ βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2007, με σημαντική αύξηση στη Σουηδία, στη Γαλλία, στη Δανία και στην Πορτογαλία από την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ελάχιστα κόμματα ζητούν πλέον την έξοδο από την ΕΕ, ενώ η πλειοψηφία των Ευρωπαίων θεωρεί ότι ο ρόλος των Βρυξελλών πρέπει να ενισχυθεί απέναντι στις παγκόσμιες κρίσεις και τις απειλές ασφαλείας. Πολλοί στηρίζουν επίσης μια πιο αυτόνομη ευρωπαϊκή άμυνα σε σχέση με τις ΗΠΑ, αντιλαμβανόμενοι τις δύο πλευρές ως «δύο διαφορετικά μοντέλα δημοκρατίας».
Τέλος στη «κολακεία» προς τον Τραμπ
Για τους συγγραφείς της έκθεσης, έχει φτάσει η στιγμή οι Ευρωπαίοι ηγέτες να πάψουν να περιορίζονται στην κολακεία ή την κατευναστική στάση απέναντι στον Τραμπ. Αντίθετα, οφείλουν «να είναι τολμηροί», να αξιοποιήσουν τα ρυθμιστικά εργαλεία όπως ο Digital Services Act ή τα εμπορικά μέσα, και να υπερασπιστούν μια Ευρώπη ικανή «να γράφει το δικό της σενάριο».
«It’s culture, stupid! πρέπει επειγόντως να μπει στο μυαλό των Ευρωπαίων ηγετών», τονίζει ο Αντρέ Βίλκενς, διευθυντής του European Cultural Foundation, υπενθυμίζοντας ότι το ευρωπαϊκό αίσθημα δεν είναι ουτοπία, αλλά «η πραγματική βούληση των πολιτών να υπερασπιστούν το κοινό τους μέλλον», δηλαδή, ότι ο πολιτισμός και οι αξίες είναι αυτοί που οδηγούν τις εξελίξεις, όχι μόνο η οικονομία ή η τεχνολογία.
